Monitoring jako narzędzie wspierające działania realizowane w ramach rozpoznania podłoża
Monitoring (od łacińskiego słowa „monitor” – ostrzegający, przypominający) oznacza regularne, systematyczne zbieranie i analizowanie ilościowych danych wybranych wielkości w celu wykrywania zagrożeń, ostrzegania o grożącym niebezpieczeństwie i na ich podstawie wdrażania działań na wypadek przekroczenia wartości alarmowych lub ich zaniechania. Stanowi on „narzędzie” weryfikujące zachowanie się podłoża i/lub konstrukcji geotechnicznych przed, w trakcie i/lub po zakończeniu jej realizacji (PN-EN ISO 18674-1:2015-07E). Stanowi więc integralną część projektowania opartego na tzw. metodzie obserwacyjnej (PN-EN 1997-1:2008). Wykorzystanie oprzyrządowania geotechnicznego jest szczególnie ważne, gdy istnieje wysoki stopień niepewności w odniesieniu do warunków gruntowych, oczekiwanych osiągów i założeń projektowych. Jest zatem jednym z elementów zapewniającym bezpieczeństwo i jakość stawianych obiektów, jak również może okazać się cennym narzędziem w codziennej pracy inżynierów oraz projektantów (zwłaszcza w tematyce związanej z zarządzaniem ryzykiem) i może wzmocnić jakość procesu decyzyjnego.
Monitoring to nie tylko wybór odpowiednich instrumentów, to realizowany krok po kroku proces, który zaczyna się od zdefiniowania problemu, a kończy na jego wdrożeniu i wykorzystaniu uzyskanych danych. Powinien więc być „szyty na miarę”. Każdy kolejny krok tego procesu ma kluczowe znaczenie dla sukcesu lub porażki całego programu.
W referacie przedstawiony zostanie przegląd metod i narzędzi pomiarowych oraz zalecenia do systematycznego i kompleksowego podejścia do planowania programu monitorowania. Szeroki wachlarz dostępnych technik pomiarowych daje obecnie możliwość wyważonego, również pod względem ekonomicznym, doboru metody pomiarowej odpowiedniej do zastanych warunków. Instrumenty pomiarowe ..., są niekiedy źle wykorzystywane... Istnieje niebezpieczeństwo, że mogą być one dyskredytowane z powodu nieuzasadnionego ich użycia. Nie należy więc instalować urządzeń (instrumentów), których użycie nie udzieli nam odpowiedzi na konkretnie postawione sobie pytanie (Ralph B.Peck). Na końcu przedstawiono kilka przykładów użycia sieci obserwacyjnej dla różnych typów konstrukcji lub opisywanych zjawisk.
dr inż. Aleksandra Borecka, Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
Adiunkt w Katedrze Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej na Wydziale Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie. Kierownik Geotechnicznego Laboratorium Wydziałowego. Zainteresowania naukowe skupia wokół zagadnień związanych z: oceną stanu technicznego i bezpieczeństwa wałów przeciwpowodziowych, budowaniem kompleksowych systemów monitorowania i prognozowania stanu obwałowań przeciwpowodziowych, zarządzaniem kryzysowym w aspekcie zagrożeń powodziowych, a także tematyką związaną z oceną zagrożeń osuwiskowych oraz monitoringiem geotechnicznym prowadzonym na obiektach liniowych i obszarach objętych procesami geodynamicznymi. Jej dorobek obejmuje szereg wystąpień na konferencjach naukowych, oraz publikacji z zakresu tematyki osuwiskowej, monitorowania stanu obwałowań przeciwpowodziowych, badań nad gruntami zwałowymi.