Dokumentowanie geotechniczne dla potrzeb budownictwa komunikacyjnego, w świetle aktualnych przepisów, norm i wiedzy technicznej

W referacie przedstawione będą zasady dokumentowania geotechnicznego dla potrzeb budownictwa komunikacyjnego, wprowadzone ostatnio w rozporządzeniach, wytycznych, zarządzeniach i specyfikacjach PKP PLK i GDDKiA. Przepisy te oparte są na zaleceniach obecnych polskich norm geotechnicznych, zgodnych z Eurokodem 7 i normami ISO. Zawarte w nich bardzo szczegółowe dyrektywy są obligatoryjne w projektowaniu geotechnicznym realizowanym dla wymienionych instytucji. Przykładowo, w ogłaszanych przetargach na prace badawcze i projektowe dla kolejnictwa, wydane przez PKP PLK w 2016 r. „Wytyczne badań podłoża gruntowego na potrzeby budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej Igo-1” i obowiązujące od 19 września 2016 r., muszą być przywoływane w opisach przedmiotu zamówienia. Stosowanie nowych zaleceń przekłada się bezpośrednio na zakres i koszty badań geotechnicznych, w większości wypadków znacząco je zwiększając w stosunku do dotychczasowej praktyki.  
W dalszej części referatu zaprezentowane będą rozważania na temat wpływu dokładności rozpoznania podłoża gruntowego na stateczność budowli komunikacyjnych. Omówione zostaną przykłady z zakresu liniowego budownictwa komunikacyjnego, pokazujące różnego rodzaju błędy rozpoznania geotechnicznego, w odniesieniu do aktualnych przepisów prawnych, norm i wiedzy technicznej. Będą to następujące przykłady (z uzasadnieniem obliczeniowym opartym na rzeczywistych danych):
• stateczność silnie zadrzewionej skarpy wysokiego nasypu z ulicą i z projektowanym torowiskiem tramwajowym,
• stateczność nasypu kolejowego na gruntach słabych,
• stateczność skarp głębokiego wykopu drogowego na terenach zaburzonych glacitektonicznie,
• stateczność nasypu drogowego posadowionego na pochylonym stropie iłów z kontaktową warstwą poślizgową,
Przedstawione przykłady i wyniki przeprowadzonych symulacji obliczeniowych będą podstawą do wyciągnięcia wniosków odnośnie do wpływu dokładności rozpoznania podłoża gruntowego na stateczność budowli liniowych infrastruktury transportu drogowego i transportu szynowego, szczególnie w kontekście relacji między treścią formalnych przepisów i zaleceń, a rolą czynnika ludzkiego w dokumentowaniu geotechnicznym.

dr inż. Mieczysław M. Kania, Politechnika Poznańska